دانش آموخته کارشناسی ارشد، آلودگی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده: (2521 مشاهده)
زمینه و هدف: عناصر آلاینده معدنیدر محیط شهری ازمهمترینمعضلاتزیست محیطی بهشمارمیروند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت، توزیع مکانی و منشاءیابی عناصر آلاینده آهن، روی، کلسیم، مس، منگنز و نیکل در شهر سنندج با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی انجام شد. مواد و روشها: محدوده مورد مطالعه به 5 منطقه طبقهبندی شد و تعداد 105 نمونه خاک سطحی (10-0 سانتیمتر) جمعآوری شد. شاخصهای فاکتور آلودگی و جامع Nemerowبه منظور برآورد میزان آلودگی فلزات استفاده شد. بعلاوه، آنالیز همبستگی و تجزیه مولفههای اصلی برای منشاءیابی عناصر مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، روش درونیابی IDW برای توزیع مکانی عناصر و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه جهت برآورد غلظت عناصر بکار رفت. یافتهها: غلظت مس در منطقه صنعتی بسیار بالا بود و از سوی دیگر شاخص آلودگیNemerow کمترین و بیشترین مقدار آلودگی را به ترتیب برای فضای سبز و منطقه صنعتی نشان داد. غلظت کلسیم بیشتر تحت تاثیر مناطق مسکونی و پرترافیک قرار داشت. از سوی دیگر، مناطق صنعتی و پرترافیک بیشترین تاثیر را در میزان غلظت روی و مس داشتهاند و نیکل، آهن و منگنز تحت تاثیر ترکیبی از عوامل طبیعی و انسانی بودند. نتایج ضریب همبستگی شبکه عصبی برای عناصر مس، نیکل، روی، منگنز، آهن و کلسیم به ترتیب 821/0، 661/0، 711/0، 767/0، 712/0، 701/0 بدست آمد. نتیجهگیری: غلظتعناصرروی، کلسیم و مسبیشترتحتتاثیرفعالیتهایانسانیوغلظتنیکل، آهن و منگنز بیشترتحتکنترل عواملطبیعی-انسانیهستند. باتوجهبهنتایجحاصلمیتواناستفادهازشبکهعصبی سهلایهرادرتخمینغلظتفلزاتتوصیهنمود.
