دکترای تخصصی علوم محیطزیست، دانشیار گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
چکیده: (1378 مشاهده)
زمینه و هدف: فلزات سنگین از جمله مهمترین آلایندههای خاک هستند که کاهش زیستفراهمی و تحرک این عناصر در خاک برای کنترل میزان سمیت و اثرات حاد و مزمن آنها از اهمیتی بسزا برخوردار است. لذا، این پژوهش با هدف بررسی قابلیت زئولیت طبیعی برای تثبیت شیمیایی سرب و کادمیم در یک نمونه خاک آلوده انجام شد. مواد و روشها: پس از آلوده کردن نمونههای خاک شاهد و تیمار حاوی %5 زئولیت طبیعی با مقادیر مشخصی از نمکهای نیترات سرب (150، 500 و 1500 میلیگرم در کیلوگرم) و نیترات کادمیم (10، 30 و 100 میلیگرم در کیلوگرم) نسبت به تعیین مقادیر عناصر سرب و کادمیم در جزءهای مختلف خاک شامل محلول در اسید، کاهشی، اکسایشی و باقیمانده نمونههای خاک آلوده شده بهروش BCR و محاسبه نرخ تحرکپذیری عناصر در فواصل زمانی معین (1، 7، 14، 28 و 56 روز) اقدام شد. یافتهها: نتایج نشان داد که نرخ تحرکپذیری سرب در تیمار حاوی زئولیت طبیعی حاوی 150، 500 و 1500 میلیگرم در کیلوگرم سرب افزوده به خاک با افزایش زمان انکوباسیون یعنی پس از طی 56 روز در مقایسه با تیمار شاهد بهترتیب %51، %23 و %15 کاهش یافته بود. از طرفی نرخ تحرکپذیری کادمیم نیز در تیمار حاوی زئولیت طبیعی حاوی 10، 30 و 100 میلیگرم در کیلوگرم کادمیم افزوده به خاک پس از طی 56 روز در مقایسه با تیمار شاهد بهترتیب %12، %9 و %5 کاهش یافته بود. نتیجهگیری: هرچند نتایج نشان داد که با افزایش محتوی افزوده سرب و کادمیم به خاک، کارایی زئولیت طبیعی در تثبیت و نامتحرکسازی این عناصر کاهش یافت، ولی میتوان از زئولیت طبیعی بدلیل کارایی قابل قبول در جذب فلزات سنگین، قیمت مناسب، فراوانی و حداقل تاثیر منفی بر محیطزیست برای فرآیند تثبیت شیمیایی در خاکهای آلوده به فلزات سنگین استفاده کرد.
Mohammad Zaheri F, Sobhanardakani S, Lorestani B. Investigation of Efficiency of Natural Zeolite on Immobilization/Stabilization of Pb and Cd in Contaminated
Soil Using the BCR Sequential Extraction Method. jehe 2020; 8 (1) :31-49 URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-804-fa.html
محمدظاهری فرزانه، سبحان اردکانی سهیل، لرستانی بهاره. ارزیابی قابلیت زئولیت طبیعی در تثبیت و نامتحرکسازی سرب و کادمیم در خاک آلوده با استفاده از روش استخراج متوالی. مجله مهندسی بهداشت محیط. 1399; 8 (1) :31-49