|
کارآیی ترکیبات کلاتکننده با نرخ تجزیه‌پذیری زیستی متفاوت در بهبود عملکرد گیاهپالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گونههای زینتی تاجخروس (Amaranthus caudatus) و گل جعفری (Tagetes patula)
|
نسترن عاقلان، سهیل سبحان اردکانی  ، مهرداد چراغی، بهاره لرستانی، هاجر مریخ پور |
| دکترای تخصصی علوم محیطزیست، دانشیار گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران |
|
|
چکیده: (352 مشاهده) |
زمینه و هدف: امروزه از آن‌جا که روند فزاینده آلودگی محیطزیست و بویژه خاک سلامت زیستمندان را تهدید می‌کند، انواع روش‌های پالایش خاک از جمله گیاهپالایی برای پالایش آلاینده‌های آلی، غیرآلی و هسته‌ای از محل‌های آلوده مورد توجه قرار گرفته‌اند. از این‌رو، این پژوهش با هدف ارزیابی کارآیی عوامل کلاتکننده زیست تجزیهپذیر در بهبود عملکرد گیاهپالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گونههای زینتی تاجخروس و گل جعفری در سال 1397 انجام شد.
مواد و روشها: در این پژوهش توصیفی، پس از آلوده کردن خاک با 50 و 100 میلی‌گرم در کیلوگرم کلرید کادمیوم و تیمار آن با محلول‌های 50/2، 00/2 و 50/2 میلی‌مول در کیلوگرم EDTA، اسید سالیسیلیک و اسید سیتریک بعنوان عامل کلاتکننده، نسبت به کشت و آبیاری گیاهچه گیاهان در گلدان‌های حاوی خاک آلوده طی 60 روز اقدام شد. پس از برداشت و هضم اسیدی نمونههای خاک تحت کشت، ریشه و شاخساره گیاهان از تیمارهای شاهد و آزمایشی، محتوی کادمیوم در آنها توسط دستگاه طیف‌سنج نشری پلاسمای جفت‌شده القایی تعیین شد.
یافته ها: بیشینه میانگین غلظت کادمیوم در نمونههای خاک زیر کشت، ریشه و شاخساره تاجخروس با 87/1، 50/4 و 89/1 بهترتیب مربوط به تیمارهای اسید سالیسیلیک، EDTA و اسید سالیسیلیک و در گل جعفری نیز با 86/1، 18/1 و 10/3 بهترتیب مربوط به تیمارهای فاقد کلات، اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک بوده است. از طرفی بر اساس مقادیر فاکتورهای انتقال و انباشت زیستی نتیجه گرفته شد که گونههای تاجخروس و گل جعفری بهترتیب از قابلیت تثبیت و استخراج گیاهی برخوردار بودند.
نتیجه گیری: اسیدهای آلی همچون اسید سالیسیلیک و اسید سیتریک از طریق سازوکارهایی مانند اثرات شبه هورمونی، آزادسازی و انحلال فسفات، افزایش تحرک کادمیوم و برخی فعالیتهای آنزیمی، دگرگونی میکروساختاری و کاهش ظرفیت نگهداری فلزات توسط ذرات رس، نقش مهمی در الکتروکینتیک پالایش خاک دارند. لذا، با توجه به اثر مطلوب اسیدهای آلی بعنوان عوامل کلاتکننده در ارتقای کارایی گیاهپالایی گونه های فرا انباشتگر، استفاده از آنها در فرآبند آلودگی‌زدایی خاک توصیه میشود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تاجخروس، گل جعفری، کادمیوم، اصلاح محیطزیست، عوامل کلاتکننده |
|
|
متن کامل [PDF 807 kb]
(92 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/2/17 | پذیرش: 1399/5/25 | انتشار: 1399/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
