دکترای تخصصی علوم محیطزیست، استاد گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
چکیده: (953 مشاهده)
زمینه و هدف: با توجه به اینکه در حال حاضر افراد بیشتر وقت خود را در خانه و فضاهای بسته میگذرانند، احتمال دارد که در معرض آلایندههای محیط داخلی از جمله استرهای فتالات موجود در محصولات مصرفی و مصالح ساختمانی و مخاطرات ناشی از آن قرار گیرند. از اینرو، این مطالعه به منظور ارزیابی خطر غیرسرطانزایی (HQ) و سرطانزایی (CR) استرهای فتالات گردوغبار داخلی برخی مراکز پیشدبستانی و ابتدایی مستقر در مرکز و جنوب شهر تهران در سال 1398 انجام شد. مواد و روشها: در مجموع 27 نمونه گردوغبار داخلی توسط جاروبرقی از 9 مرکز منتخب جمعآوری شد. پس از انتقال نمونههای گردوغبار به آزمایشگاه، آمادهسازی و هضم آنها، محتوی استرهای فتالات توسط دستگاه طیفسنجی جرمی کروماتوگرافی گازی اندازهگیری شد. همچنین، مخاطره سلامت ناشی از مواجه با ترکیبات فتالات نیز محاسبه شد. یافتهها: میانگین غلظت دیمتیل فتالات (DMP)، دیاتیل فتالات (DEP)، دیانبوتیل فتالات (DnBP)، بوتیلبنزیل فتالات (BBP)، دیاتیلهگزیل فتالات (DEHP) و دیاناکتیل فتالات (DnOP) در نمونههای گردوغبار داخلی بهترتیب برابر با 14/1، 110/0، 15/6، 710/0، 421 و 31/9 میلیگرم در کیلوگرم بود. علاوه بر این، میانگین جذب روزانه (ADDj) استرهای فتالات از طریق بلع، جذب پوستی و استنشاق بهترتیب برابر با 3-10× 16/2، 6-10× 35/2 و 7-10× 15/2 میلیگرم در کیلوگرم در روز و میانگین جذب روزانه در طول زندگی (LADDj) بهترتیب برابر با 4-10× 52/2، 7-10× 01/5 و 8-10× 40/3 میلیگرم در کیلوگرم در روز بود. نتیجهگیری: بطور کلی، ترکیباتDnBP، DEHP و DnOP خطر غیرسرطانزایی و سرطانزایی بیشتری را برای کودکان و بزرگسالان نشان داد و بلع بعنوان مسیر اصلی ایجاد خطرات سرطانزایی و غیرسرطانزایی استرهای فتالات شناخته شد. بعلاوه، مقادیر خطر غیرسرطانزایی استرهای فتالات کوچکتر از یک و در حد استاندارد بود، اما خطرسرطانزایی ناشی از قرار گرفتن در معرض DEHP بیشتر از آستانه خطر (6-10) بود. لذا، پیشنهاد میشود بدلیل اثرات مضر مواجهه با استرهای فتالات بر سلامت انسان، راهکارهای مناسب برای کنترل منابع انتشار و همچنین کاهش نرخ مواجهه با این ترکیبات از مسیرهای مختلف در فضای داخلی ساختمانها بیش از پیش مد توجه قرار گیرد.
Abdi S, Sobhanardakani S, Lorestani B, Cheraghi M, Ahmad Panahi H. Concentration and health risk assessment of phthalate esters in indoor dust- A case study on pre-elementary and elementary schools of city of Tehran, Iran. jehe 2021; 8 (3) :224-244 URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-853-fa.html
عبدی سمیه، سبحان اردکانی سهیل، لرستانی بهاره، چراغی مهرداد، احمدپناهی همایون. محتوی و ارزیابی مخاطره سلامت استرهای فتالات در گردوغبار داخلی- مطالعه موردی: مراکز پیش دبستانی و ابتدایی شهر تهران. مجله مهندسی بهداشت محیط. 1400; 8 (3) :224-244