سکینه ملایی توانی، عماد دهقانی فرد، محمد رفیعی، سید جمال طباطبایی رضائی،
دوره ۸، شماره ۴ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی(NSAIDs) به طور گسترده برای درمانهای مختلف از جمله اختلالات التهابی، تسکین درد و تب مورد استفاده قرار گرفته که حضور دائمی این ترکیبات در محیطهای آبی و اثرات سوء احتمالی ناشی از خصوصیات سم شناسی و شیمیایی آنها بسیار مورد توجه می باشد. هدف این مطالعه بررسی کارایی نانوکامپوزیت P۴VP-Fe۳O۴ در حذف آلاینده دیکلوفناک از محیط های آبی می باشد.
روش کار: ویژگیهای جاذب با تکنیکهای TEM، SEM، VSM و FTIR تعیین گردید.اثر متغیرهای مستقل نظیر pH (۳-۹)، دوز جاذب (g/L ۰,۱-۲)، غلظت آلاینده (mg/L ۲-۲۰)، دور اختلاط (rpm ۱۰۰-۲۵۰)، دما (۰C۲۵-۴۰) و حضور یونهای مداخلهگر در زمان های متغیر (طی مدت min ۱۲۰) مورد بررسی قرار گرفت. فرایند جذب با استفاده از مدلهای ایزوترمی لانگمیر - فروندلیچ – تمکین، مدلهای سینتیک فرآیند جذب مانند معادلات شبه درجه اول و دوم، درون ذرهای و همچنین مطالعات ترمودینامک مدل سازی گردید.
یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد با بررسی اندازه و شکل کامپوزیت P۴VP-Fe۳O۴ این کامپوزیت ویژگیهایی چون سایز در محدوده نانو ، ساختاری چند ضلعی و شکلی غیر یکنواخت را دارا میباشند. پیک حلقه پیریدین در نتایج آنالیز FT-IR کامپوزیت P۴VP@Fe۳O۴، نشان دهنده حضور باندهای C=C بود. در فرآیند جذب، شرایط بهینه حذف دیکلوفناک) غلظت آلایندهmg/L ۱۵، ۵=pH ، زمان تماسmin ۷۵، دوز جاذب g/L ۱) حداکثر راندمان حذف دیکلوفناک ۹۳,۳۴% و ظرفیت جذب (qe) mg/g ۳۳/۹ بدست آمد. همچنین مطالعه ایزوترم و سینتیک جذب نشان داد که جذب دیکلوفناک از ایزوترم فروندلیچ (۹۵۶/۰ <R۲ ) و مدل سینتیکی شبه درجه دوم (۹۷۶/۰<R۲ ) تبعیت میکند. نتایج ترمودینامک نیز بیانگر یک واکنش گرماده و خود به خودی بود.
نتیجهگیری: کامپوزیت P۴VP-Fe۳O۴ به دلیل دارا بودن مزایایی چون جداسازی ساده و سریع، قابل بازیافت، مقرون به صرفه و راندمان حذف بالا میتواند به عنوان یک جاذب موثر و مفید در جذب دیکلوفناک و ترکیبات دارویی از محیطهای آبی مورد استفاده قرار بگیرد.