مهدی جهانبخش، افشین افشار، شراره مومنی فعلی، طاهره ابراهیمی، مرتضی میرزایی، ملیحه فرید، مهدیه پابست،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از عوامل اصلی فساد و تجزیه مواد غذایی قارچ‌ها هستند. عفونت‌های قارچی در گیاهان منجر به کاهش بازده و کیفیت محصول می‌شود که این امر زیان‌های اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. آفلاتوکسین‌ها متابولیت‌های ثانویه قارچی هستند که در شرایط مناسب می‌توانند مواد غذایی انسان و حیوان را آلوده نمایند، که این مسئله به عنوان یک مشکل بزرگ در زمینه بهداشت و سلامت عمومی در نظر گرفته می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین میزان آلودگی آفلاتوکسین B۱ در آرد و سبوس گندم کارخانجات استان البرز می‌باشد.
روش بررسی: در این تحقیق ۱۸۰ نمونه آرد گندم در طی فصل تابستان در سه نوبت و همزمان از ۲۰ کارخانه از سه محصول آرد تولیدی تافتون و لواش، آرد بربری و آرد سنگک و بصورت مجزا ۶۰ نمونه سبوس گندم از ۲۰ کارخانه فعال آرد سازی استان البرز جمع آوری شد. نمونه‌های جمع آوری شده از لحاظ آلودگی به آفلاتوکسین B۱ توسط HPLC مورد سنجش و بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و آزمون ANOVA یک طرفه انجام شد.
یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، ۱۴۴ نمونه از ۱۸۰ نمونه آرد مورد بررسی و ۵۴ نمونه از ۶۰ نمونه سبوس گندم، به آفلاتوکسین B۱ آلوده بودند. آلودگی مذکور در محدوده مجاز استاندارد جهانی و سازمان استاندارد ایران قرار داشت. بیشترین میزان میانگین غلظت آفلاتوکسین B۱ در آرد سنگگ ۵/۰، آرد بربری ۴/۰ و آرد لواش ۳/۰ نانو گرم بر گرم (ng/g) تعیین گردید. همچنین بیشترین مقادیر این سم در سبوس گندم ng/g ۹۹/۰ شناسایی شد.
نتیجه گیری: تمامی نمونه‌های مورد بررسی در این مطالعه از نظر میزان آفلاتوکسین B۱ در حد مجاز تعیین شده توسط استاندارد ملی ایران و استاندارد جهانی در حد قابل مصرف بود، بنابراین به عنوان عاملی نگران کننده مطرح نیست و خطری مصرف کنندگان را تهدید نمی کند.
