فصلنامه

زمینه و اهداف: طی چند دهه اخیر مطالعات گسترده‌ای اثرات بهداشتی کوتاه و بلند مدت متعددی از ذرات را نشان داده‌اند. علاوه بر ذرات معلق هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAH_s) و فلزات سنگین موجود در ذرات هوا نیز به دلیل خاصیت کارسینوژنیکوموتاژنیک خود ازجمله آلاینده‌های مهم هوا محسوب می‌شوند. لذا هدف این مطالعه، بررسی غلظت PM_2.5، 7 فلز سنگین و13 هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای مرتبط با ذرات معلق کوچکتر از 5/2 میکرون در محدوده بیمارستان سینای شهر تهران می‌باشد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی-مقطعی در هوای محدوده بیمارستان سینای تهران انجام گرفت.غلظت PM_2.5ازطریق وزن سنجی محاسبه گردید. غلظت فلزات سنگین نیز پس از هضم نمونه‌های جمع‌آوری شده واز طریق تزریق به دستگاه ICP-AES تعیین گردید.سپس در هر یک از نمونه‌ها ترکیبات PAHs به روش اولتراسونیک استخراج و برای آنالیز به دستگاه GC-MSتزریق و غلظت هریک از ترکیبات قرائت گردید.

یافته‌ها: میانگین غلظت روزانه ذرات PM_2.5 در طول مطالعه 19/41 میکروگرم بر متر مکعب بود.مقادیر غلظت برای روی، سرب، کادمیوم، کروم، نیکل وآرسنیک به ترتیب برابر92/69، 05/38، 2/18، 24/4 ، 19/4 و34/1 نانو گرم بر مترمکعب به‌دست آمد و برای جیوه نیز مقداری تشخیص داده نشد. میانگین غلظت هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای از 07/0 نانو گرم بر متر مکعب برای کرسن تا 21/1 نانو گرم بر متر مکعب برای دی بنزو (a,h) آنتراسین متغیر بود.

نتیجه‌گیری: میانگین غلظت روزانه ذرات PM_2.5بالاتر از استانداردهای هوای پاک ایران و سازمان جهانی بهداشت (25 میکروگرم بر مترمکعب) و سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (35میکروگرم بر مترمکعب) بود. غلظت فلزات سنگین در مطالعه حاضر از مقادیر گزارش شده در مطالعات قبلی پایین تر بود. بیشترین غلظت در بین ترکیبات PAH_s مربوط به ایندو(cd1,2,3) پایرن، دی بنزو (a,h) آنتراسین، بنزو(b) فلورانتین و بنزو (k) فلورانتین بود که منشأ تمامی این ترکیبات انتشار از وسایل نقلیه می‌باشد.