فصلنامه

زمینه و هدف: استفاده از آب‌های معدنی در جهان افزایش یافته و همچنین آلودگی این آب‌ها باعث نگرانی مصرف‌کنندگان شده است. بکارگیری یک سیستم پیشگیرانه مانندHACCP می‌تواند مانع از آلودگی این آب‌ها توسط عوامل مختلف شود. هدف این تحقیق، تدوین یک HACCP-Plan استاندارد در کارخانجات آب معدنی ایران می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه، خطوط تولید آب معدنی و ظروف پلی ‌اتیلن ‌تری فتالات (PET)، انبارها و آزمایشگاه‌های کارخانجات از جنبه‌های تولید و کنترل کیفیت بررسی شدند. اصول هفت گانه سیستم HACCP در جهت پایش، کنترل و محدود‌سازی این مخاطرات بررسی شد. در ادامه، راهکارهای عملی بصورت فراگیر و قابل پیاده‌سازی برای همه کارخانجات ارائه شدند. اطلاعات لازم با مطالعه استانداردهای ملی و بین‌المللی صحه‌گذاری و ارائه گردیدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که خطرات ناشی از عدم بهسازی منابع آب معدنی و محیط کارخانه، فرآیند ناقص تصفیه، تولید بطری‌های PET بصورت غیر‌استاندارد، ذخیره سازی نادرست مواد اولیه و محصول نهایی و عدم بازرسی تجهیزات کارخانجات باعث افزایش مخاطرات در محصول و به خطر انداختن سلامت مصرف‌کننده می‌گردد. نتیجه گیری: جهت تولید آب معدنی سالم، باید منابع تأمین آب معدنی و محیط کارخانجات بهسازی شوند. همچنین می‌بایست که فرآیند تصفیه آب و تولید بطری‌های PET، طبق استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام گیرد. از آنجایی که نحوه اجرای سیستم HACCP در کارخانجات آب معدنی متفاوت است، بکارگیری سیستم تدوین شده در این مطالعه، جهت استاندارد‌سازی اجرای این سیستم در کارخانجات موثر می‌باشد.