فصلنامه

زمینه و هدف: پسماندهای دندانپزشکی یکی ازبزرگترین معضلات زیست محیطی هستند که به علت دارا بودن عوامل خطرناک سمی و بیماریزا از جمله مواد زائد عفونی، دارویی و شیمیایی- سمی از حساسیت خاصی برخوردار است. هدف این مطالعه تعیین کیفیت، کمیت و مدیریت پسماندهای دندانپزشکی در 4 کلینیک دندانپزشکی شهر تهران بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی جامعه مورد بررسی 4 کلینیک دندانپزشکی در غرب، مرکز، شرق و شمال شهر تهران بود. در مجموع 195 نمونه برداشت شد. سپس نمونه پسماند بصورت دستی به 36 جزء جداسازی شد. در ادامه با استفاده از ترازوی آزمایشگاهی توزین گردیدند. برای ارزیابی وضع موجود و روند اجرایی مدیریت پسماند خطرناک دندانپزشکی، از یک چک لیست حاوی 54 سوال استفاده کردیم. یافته‌ها: بر اساس نمرات بدست آمده، وضعیت مدیریت 3 کلینیک متوسط و فقط کلینیک شماره 4 مدیریت خوبی داشت. درصد سرانه بخش عفونی پسماندها بجز کلینیک شماره یک که 50 درصد بود، بقیه 48 درصد حاصل شد. درصد سرانه برای بخش شیمیایی- دارویی پسماندها بجز کلینیک شماره یک که 36درصد بود، بقیه کلینیکها 48 حاصل شد. سرانه برای بخش سمی در همه کلینیکها، 13درصد بود. میانگین سرانه پسماند عفونی، سمی و شیمیایی- دارویی به ترتیب برابر با 81/9± 09/187 ، 4/1±38/48 و 33/4±147 گرم در روز بود. نتیجه گیری: با توجه به وجود انواع مواد و اجزای مختلف با خصوصیات متفاوت در پسماندهای های دندانپزشکی، مدیریت بهینه این نوع پسماندها می بایست بر اساس خصوصیات ویژه آن صورت پذیرد که شامل برنامه‌های کاهش تولید پسماند، جداسازی و بازیافت و استفاده مجدد می‌باشد.