فصلنامه

سابقه و هدف: آلودگی میکروبی یکی از مهمترین نگرانی­های کاربرد پساب فاضلاب در آبیاری است. به همین دلیل تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیراستفاده از پساب بر آلودگی میکروبی خاک­های فضای سبز شهری شهر زاهدان انجام گردید.

مواد و روش­ها: در این مطالعه، ابتدا یک قطعه 1600 مترمربعی از درختان نخل فضای سبز شهر زاهدان آبیاری شده با پساب و یک قطعه آبیاری شده با آب چاه (قطعه شاهد) انتخاب گردید. از خاک دو قطعه به روش تصادفی تعداد 16 نمونه مرکب از عمق صفر تا 50 سانتی­متری در سال 1397  نمونه­برداری گردید. از پساب خروجی تصفیه­خانه و آب چاه نیز نمونه­برداری انجام شد. ویژگی­های فیزیکو شیمیایی و میکروبی پساب و آب چاه و پارامترهای میکروبی نمونه خاک­ها مطابق روش­های استاندارد اندازه­گیری شد. تجزیه و تحلیل داده­ها در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی با استفاده از نرم­افزار MSTAT-C انجام گردید.

یافته­ها: بر اساس نتایج آنالیز واریانس، کاربرد پساب فاضلاب بر پارامترهای میکروبی خاک­های آبیاری شده با پساب در سطح آماری 1 درصد اثر معنی­دار دارد. نتایج مقایسه میانگین­ها به روش LSD نشان داد، استفاده از پساب فاضلاب در مقایسه با آب چاه باعث افزایش معنی­دار (p<0.05) کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی و تخم انگل خاک به ترتیب به میزان 3/93، 8/86 و 80 درصد گردید. همچنین پارامترهای میکروبی خاک درختان نخل نسبت به  قطعه شاهد و نیز حد استاندارد برای اراضی کشاورزی بالاتر بود.

نتیجه گیری: کیفیت شیمیایی پساب خروجی تصفیه¬خانه زاهدان با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران از جنبه کاربرد آن در کشاورزی همخوانی داشت لیکن تعداد کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی و تخم انگل پساب فاضلاب و نیز در خاک سطحی درختان نخل آبیاری شده با این پساب نسبتاً بالا بود که با توجه به دستورالعمل بهداشت جهانی، برای آبیاری محدود قابل پذیرش است.