دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
چکیده: (1900 مشاهده)
زمینه و هدف: آلودگی فلزات سنگین در محیط زیست با سرعت نگران کنندهای رو به رشد است و به یک مشکل مهم در سراسر جهان تبدیل شده است. هدف از این مطالعه تعیین توزیع غلظت فلزات انتخابی (کادمیوم، سرب، روی و مس) در کبد، آبشش، کلیه و عضله کفال طلایی در نوشهر در جنوب دریاچه خزر و نیز ارزیابی خطر مصرف مرتبط با آن بود. مواد و روشها: در مجموع 42 نمونه به طور تصادفی از نوشهر در خرداد 1395 با استفاده از تور پره ساحلی جمع آوری و سپس به آزمایشگاه منتقل شدند. تعیین غلظت فلزات سنگین در بافتهای ماهی با استفاده از دستگاه جذب اتمی به روش کوره گرافیتی انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تجمع فلزات در بافت کبد بالاتر از کلیه، آبشش و عضله برای همه فلزات بود و غلظت روی نسبت به کادمیوم، سرب و مس در تمام بافتهای مورد مطالعه بالاتر بود. حداکثر غلظت سرب؛ 94/2، کادمیوم؛ 18/1، مس؛ 46/15 و روی؛ 54/141 میلیگرم بر کیلوگرم در کبد مشاهده شد؛ درحالیکه کمترین میزان فلزات سرب؛ 10/1، کادمیوم؛ 67/0، مس؛ 54/9 و روی؛ 85/33 میلیگرم بر کیلوگرم در عضله کفال ماهی اندازه گیری شد. ارزیابی خطر سلامت انسان براساس جذب روزانه (Estimated daily intake) و پتانسیل خطر (Target hazard quotients) نشان داد که جذب فلزات با مصرف عضله ماهی منجر به خطر قابل ملاحظه ای برای انسان نمیشود. نتیجه گیری: غلظت فلزات سنگین در عضله کفال طلایی کمتر از حداکثر حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی WHO بود. بااینحال، نتایج نشان داد که غلظت بالای برخی فلزات سنگین در کبد، آبشش و کلیه برای کفال طلایی هشداردهنده و در حال حاضر یک خطر قابلملاحظه برای سلامت انسان است. بااینوجود، نیاز به بررسی های بیشتر در مطالعات آینده دارد.
سلگی عیسی، علی پور حسین، مجنونی فرشید. مقایسه تجمع برخی فلزات سنگین در اندامهای مختلف کفال طلایی (Liza auratus) در سواحل نوشهر و ارزیابی خطر مصرف آن در سال 1395. مجله مهندسی بهداشت محیط. 1398;