|
ارزیابی کیفی منابع آب زیرزمینی دشت اسدآباد با استفاده از شاخص‌های WQI، Cd، HPI، HEI، PoS و MI در سال 1397
|
آزاده قبادی    ، مهرداد چراغی* ، سهیل سبحان اردکانی ، بهاره لرستانی |
| دکترای تخصصی علوم محیط‌زیست، دانشیار گروه محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران |
|
|
چکیده: (1211 مشاهده) |
زمینه و هدف: با توجه به گسترش شهرنشینی، افزایش جمعیت، توسعه کشاورزی و صنعتی شدن در جهان کیفیت منابع آب زیرزمینی روبه کاهش است. از این‌رو، برای حفظ سلامت عمومی، ارزیابی کیفی منابع آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا، این مطالعه با هدف ارزیابی کیفی منابع آب زیرزمینی دشت اسدآباد به فلزات سنگین با استفاده از شاخص‌های کیفی آب در سال 1397 انجام یافت.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی- مقطعی، 120 نمونه آب زیرزمینی از 20 ایستگاه در فصول بهار و تابستان به‌روش مرکب برداشت و مقادیر دما، pH و EC آن‌ها در محل اندازه‌گیری شد. محتوی پارامترهای فیزیکوشیمیایی نمونه‌ها بعد از مراحل آماده‌سازی آزمایشگاهی طبق روش استاندارد و محتوی فلزات سنگین در نمونه‌ها نیز به روش طیف‌سنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectrometry: ICP-OES) خوانده شد. پردازش آماری نتایج نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام یافت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که، میانگین غلظت سدیم، فسفات، کلر، کلسیم، منیزیوم و نیترات (میلی‌گرم در لیتر) در نمونه‌های فصل بهار به‌ترتیب برابر با 8/21، 230/0، 170/0،0/69، 1/21 و 3/19 و در فصل تابستان نیز به‌ترتیب برابر با 14/8، 190/0، 160/0، 3/75، 6/15 و 8/19 بوده است. همچنین، میانگین غلظت عناصر آرسنیک، آهن، روی، سرب، کادمیم، کروم، مس، منگنز و نیکل (میکروگرم در لیتر) در نمونه‌های فصل بهار به‌ترتیب برابر با 10/5، 61/1، 970/0، 82/7، 230/0، 25/1، 58/3، 360/0 و 30/1 و در فصل تابستان نیز به‌ترتیب برابر با 4/21، 62/1، 24/1، 63/7، 200/0، 00/1، 73/6، 430/0 و 01/1 بوده است و به‌جز در مورد عنصر آرسنیک در نمونه‌های فصل تابستان، میانگین غلظت همه عناصر در نمونه‌های هر دو فصل کوچک‌تر از حداکثر غظت مجاز سازمان بهداشت جهانی برای شرب بود. علاوه بر آن، شاخص کیفیت آب (WQI)، شاخص آلودگی (Cd)، شاخص آلودگی فلزات سنگین (HPI)، شاخص ارزیابی فلزات سنگین (HEI)، شاخص کیفی (PoS) و شاخص فلزات سنگین (MI) در فصل بهار با مقادیر 2/18، 53/7-، 86/9، 64/1، 298 و 64/1 به‌ترتیب بیان‌گر سطح کیفی "عالی و بسیار خوب"، "آلودگی کم"، "آلودگی اندک"، "آلودگی کم"، "آلودگی اندک" و "تحت تأثیر اندک" و در فصل تابستان نیز با مقادیر 9/17، 94/5-، 86/9، 05/3، 602، 05/3 به‌ترتیب بیان‌گر سطح کیفی "عالی و بسیار خوب"، "آلودگی کم"، "آلودگی اندک"، "آلودگی کم"، "آلودگی زیاد" و "تحت تأثیر متوسط" بود.
نتیجه‌گیری: هرچند فقط میانگین مقادیر عنصر آرسنیک در نمونه‌های فصل تابستان بیش‌تر از حد مجاز بود، ولی مدیریت استفاده از نهاده‌های کشاورزی همچون انواع آفت‌کش‌ها، کودهای شیمیایی و آلی، فاضلاب شهری که با آلودگی خاک و منابع آب سطحی عامل تهدیدکننده کیفیت منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه هستند، توصیه می‌شود. |
|
| واژه‌های کلیدی: حوزه آبخیز، فلزات سنگین، آب آشامیدنی، کیفیت آب، فعالیت‌های انسان‌ساخت. |
|
|
متن کامل [PDF 1374 kb]
(501 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/8/16 | پذیرش: 1400/9/27 | انتشار: 1400/9/30
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
