ارزیابی خطر بهداشتی فلزات در غبار خیابانی شهر کرج در سال 1397
|
رخساره عظیمی یانچشمه* ، مظاهر معین الدینی، سهراب مظلومی، سادات فیض نیا، رضا شهبازی |
دکترای تخصصی علوم محیط زیست، کارشناس آلودگیهای محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران |
|
چکیده: (283 مشاهده) |
زمینه و هدف: در طی دو دهه گذشته، آلودگی هوا به مسئله جدی تبدیل شده است که منجر به انواع پیامدهای بهداشتی مضر شده است. غبار خیابانی ترکیب پیچیدهای از آلایندههای منابع مختلف است که میتواند به عنوان شاخص مناسبی از کیفیت هوای محیط شهری باشد. از این رو، این مطالعه با هدف ارزیابی خطر بهداشنی فلزات سمی همراه با غبار خیابانی و شناسایی منابع انتشار آنها انجام شد.
مواد و روشها: نمونههای غبار از سه منطقه پر تردد برداشت و پس از هضم اسیدی عناصر کلسیم، باریم، کروم، مس، منگنز، نیکل، وانادیوم، روی، استرانسیوم، لیتیم، تیتانیوم، سدیم، منیزیم، پتاسیم، آهن و آلومینیوم به روش طیفسنجی نشری جفتشده القایی (ICP-OES) و عناصر کادمیوم، کبالت، سرب و تنگستن به روش طیفسنجی جرمی جفتشده القایی (ICP-MS) آنالیز شدند.
یافتهها: نتایج اندازه گیری عناصر در غبار خیابانی کرج نشان داد که در مقایسه با مقادیر موجود در پوسته زمین، غلظت (mg/kg) فلزات کادمیوم (9/0=X )، روی (15/479=X )، مس (37/159=X ) و سرب (57/113=X ) در سطح بسیار بالا و فلزات نیکل (36/69=X )، کروم (96/93=X )، کبالت (06/21=X )، تنگستن (73/5=X ) و کلسیم (75900=X ) در سطح نسبتا بالا قرار گرفتند. در مقابل غلظت سایر عناصر (باریم، منگنز، وانادیوم، استرانسیوم، تیتانیوم، لیتیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، آهن و آلومینیوم) در محدوده مقادیر پوسته زمین بودند. تحلیل خوشهای نشان داد عناصر کادمیوم، سرب، روی، مس، نیکل، کروم، کبالت و کلسیم عمدتا ناشی از فعالیتهای انسانی بودند، در حالیکه، سایر عناصر مطالعه شده مرتبط با منابع طبیعی بودند. بلع ذرات غبار مسیر اصلی مواجهه با فلزات سمی برای کودکان و بزرگسالان در کرج بود. شاخص خطر (HI) کمتر از سطح ایمن (1 >) برای کودکان و بزرگسالان اما با مقادیر بیشتر برای کودکان بود. در میان فلزات مطالعه شده، کبالت، کروم و کادمیوم بیشترین خطر سرطانزایی را داشتند.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد غبار خیابانی کرج به شدت آلوده به فلزات سمی است که تماس بلندمدت با آن میتواند باعث بروز آثار مضر بهویژه برای کودکان شود. بنابراین پایش مداوم آلایندههای فلزی (بهویژه کبالت، کروم و کادمیوم) توصیه میشود.
|
|
واژههای کلیدی: فلزات، خطر بهداشتی، غبار خیابانی، کرج |
|
متن کامل [PDF 1002 kb]
(86 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1401/4/7 | پذیرش: 1401/5/10 | انتشار: 1401/6/30
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|