دوره 9، شماره 3 - ( 3-1401 )
جلد 9 شماره 3 صفحات 364-349 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hosseini N S, Sobhanardakani S. Pollution and Potential Ecological Risk Assessment of Pb, Cd, Cr and Ni in Surface Soils Along some Roads of City of Hamedan. J Environ Health Eng 2022; 9 (3) :349-364
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-942-fa.html
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-942-fa.html
حسینی نیره السادات، سبحان اردکانی سهیل. ارزیابی آلودگی و خطر بالقوه بوم‌شناحتی عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در خاک سطحی حاشیه برخی جاده‌های کلان‌شهر همدان. مجله مهندسی بهداشت محیط. 1401; 9 (3) :349-364
دکترای تخصصی علوم محیط‌زیست، استاد گروه محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
چکیده: (1266 مشاهده)
زمینه و هدف: حمل و نقل جادهای یکی از منابع اصلی آلودگی فلزی است که میتواند خاکهای کنار جاده را تحت تاثیر قرار دهد. از این‌رو، این پژوهش با هدف ارزیابی آلودگی و خطر سمیت بالقوه عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در خاک سطحی حاشیه برخی جاده‌های کلان‌شهر همدان در سال 1398 انجام یافت.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، پس از جمع‌آوری 63 نمونه خاک سطحی در طول 700 متر از یک قطعه 9 کیلومتری از جاده‌های گلتپه، رزن و کرمانشاه و سپس آمادهسازی و هضم اسیدی نمونهها در آزمایشگاه، محتوی عناصر در نمونه‌های خاک به‌روش طیفسنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectrometry: ICP-OES) خوانده شد. همچنین، نسبت به محاسبه شاخصهای غنی‌شدگی (EF)، سمیت محیطی (mERM-Q)، خطر بوم‌شناختی (mPEL-Q) و خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی تجمعی (RI) نیز اقدام شد. پردازش آماری نتایج نیز با استفاده از نرمافزار SPSSانجام یافت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین مقادیر عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در نمونه‌های خاک با 4/26، 320/0، 3/17 و 2/22 میلیگرم در کیلوگرم بهترتیب مربوط به ایستگاههای کرمانشاه، رزن، رزن و رزن (ایستگاههای با ترافیک زیاد) و بیان‌گر تأثیر حجم ترافیک بود. نتایج محاسبه شاخص EF نشان داد که غنی‌سازی (آلودگی) عناصر سرب، کروم و نیکل در ایستگاههای با حجم ترافیک زیاد (رزن و کرمانشاه) با میانگین مقادیر بزرگ‌تر از 5/1، "متوسط" تا "شدید" بود که بیان‌گر تأثیر ورودی‌های انسانی به‌ویژه با منشأ ترافیک است، در حالی‌که، در همه ایستگاهها مقادیر شاخص برای عنصر کادمیم بیان‌گر شرایط "غیر آلوده یا فاقد غنی‌شدگی" بود. همچنین، میانگین مقادیر شاخصهای mERM-Q و mPEL-Q عناصر در نمونه‌های خاک بیان‌گر %21 احتمال سمیت بود. از طرفی، نتایج محاسبه شاخص خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی احتمالی (Er) بیان‌گر "خطر بوم‌شناختی کم" برای همه عناصر و روند کاهشی میانگین عامل خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی احتمالی نیز به‌صورت کادمیم > نیکل > سرب > کروم حاصل شد. از سوی دیگر، میانگین مقدار شاخص RI برابر با 9/31 و بیان‌گر "مخاطره بوم‌شناختی کم" در ایستگاههای مورد مطالعه بود.
نتیجهگیری: هر چند که میانگین مقادیر شاخص RIنشاندهنده کیفیت قابل قبول خاک در ایستگاههای مورد مطالعه و عدم بروز مخاطره بوم‌شناختی بود، اما عنصر کادمیم با %4/82 از بیشترین سهم در ایجاد مخاطره بوم‌شناختی برخوردار بود. از این‌رو، نسبت به شناسایی و کنترل منابع انتشار این عنصر در زیستبوم حاشیه جاده توصیه میشود. از طرفی، پایش منظم و دورهای نمونه‌های خاک با قابلیت ایجاد خطر برای سلامت بومسازگان بهمنظور مدیریت و حفاظت خاک ضروری است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، پس از جمع‌آوری 63 نمونه خاک سطحی در طول 700 متر از یک قطعه 9 کیلومتری از جاده‌های گلتپه، رزن و کرمانشاه و سپس آمادهسازی و هضم اسیدی نمونهها در آزمایشگاه، محتوی عناصر در نمونه‌های خاک به‌روش طیفسنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectrometry: ICP-OES) خوانده شد. همچنین، نسبت به محاسبه شاخصهای غنی‌شدگی (EF)، سمیت محیطی (mERM-Q)، خطر بوم‌شناختی (mPEL-Q) و خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی تجمعی (RI) نیز اقدام شد. پردازش آماری نتایج نیز با استفاده از نرمافزار SPSSانجام یافت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین مقادیر عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در نمونه‌های خاک با 4/26، 320/0، 3/17 و 2/22 میلیگرم در کیلوگرم بهترتیب مربوط به ایستگاههای کرمانشاه، رزن، رزن و رزن (ایستگاههای با ترافیک زیاد) و بیان‌گر تأثیر حجم ترافیک بود. نتایج محاسبه شاخص EF نشان داد که غنی‌سازی (آلودگی) عناصر سرب، کروم و نیکل در ایستگاههای با حجم ترافیک زیاد (رزن و کرمانشاه) با میانگین مقادیر بزرگ‌تر از 5/1، "متوسط" تا "شدید" بود که بیان‌گر تأثیر ورودی‌های انسانی به‌ویژه با منشأ ترافیک است، در حالی‌که، در همه ایستگاهها مقادیر شاخص برای عنصر کادمیم بیان‌گر شرایط "غیر آلوده یا فاقد غنی‌شدگی" بود. همچنین، میانگین مقادیر شاخصهای mERM-Q و mPEL-Q عناصر در نمونه‌های خاک بیان‌گر %21 احتمال سمیت بود. از طرفی، نتایج محاسبه شاخص خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی احتمالی (Er) بیان‌گر "خطر بوم‌شناختی کم" برای همه عناصر و روند کاهشی میانگین عامل خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی احتمالی نیز به‌صورت کادمیم > نیکل > سرب > کروم حاصل شد. از سوی دیگر، میانگین مقدار شاخص RI برابر با 9/31 و بیان‌گر "مخاطره بوم‌شناختی کم" در ایستگاههای مورد مطالعه بود.
نتیجهگیری: هر چند که میانگین مقادیر شاخص RIنشاندهنده کیفیت قابل قبول خاک در ایستگاههای مورد مطالعه و عدم بروز مخاطره بوم‌شناختی بود، اما عنصر کادمیم با %4/82 از بیشترین سهم در ایجاد مخاطره بوم‌شناختی برخوردار بود. از این‌رو، نسبت به شناسایی و کنترل منابع انتشار این عنصر در زیستبوم حاشیه جاده توصیه میشود. از طرفی، پایش منظم و دورهای نمونه‌های خاک با قابلیت ایجاد خطر برای سلامت بومسازگان بهمنظور مدیریت و حفاظت خاک ضروری است.
فهرست منابع
1. 1. Sobhanardakani S. Evaluation of the water quality pollution indices for groundwater resources of Ghahavand plain, Hamadan province, western Iran. Iran J of Toxicol 2016;10(3): 35-40. [DOI:10.29252/arakmu.10.3.35]
2. Hazratzadeh S, Sobhanardakani S. Assessment of Zn, Pb, Cd, and Cu contamination in surface soils of urban parks in city of Hamedan. Iran J of Soil Res 2018;32(3): 417-30 (In Persian).
3. Sobhanardakani S. Non-carcinogenic risk assessment of heavy metals through exposure to the household dust (Case study: City of Khorramabad, Iran). Ann Med Health Sci Res 2018;16(4). [DOI:10.5812/amh.86594]
4. Obiri-Nyarko F, Duah AA, Karikari AY, et al. Assessment of heavy metal contamination in soils at the Kpone landfill site, Ghana: Implication for ecological and health risk assessment. Chemosphere 2021;282: 131007. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2021.131007] [PMID]
5. Nag R, O'Rourke SM, Cummins E. A GIS study to rank Irish agricultural lands with background and anthropogenic concentrations of metal (loid) s in soil. Chemosphere 2022;286: 131928. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2021.131928] [PMID]
6. Yan G, Mao L, Liu S, et al. Enrichment and sources of trace metals in roadside soils in Shanghai, China: a case study of two urban/rural roads. Sci Total Environ 2018;631: 942-50. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.02.340] [PMID]
7. Khalid N, Noman A, Aqeel M, et al. Phytoremediation potential of Xanthium strumarium for heavy metals contaminated soils at roadsides. Int J Sci Environ Technol 2019;16(4): 2091-100. [DOI:10.1007/s13762-018-1825-5]
8. Krupnova TG, Rakova OV, Gavrilkina SV, et al. Road dust trace elements contamination, sources, dispersed composition, and human health risk in Chelyabinsk, Russia. Chemosphere 2020;261: 127799. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2020.127799] [PMID]
9. An S, Liu N, Li X, et al. Understanding heavy metal accumulation in roadside soils along major roads in the Tibet Plateau. Sci Total Environ 2022;802: 149865. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2021.149865] [PMID]
10. Farzan M, Sobhanardakani S. Analysis of Fe, Pb, and Cd content of surface runoff in regions with high traffic intensity in Hamedan, Iran, in 2014. Health System Res 2016;12(2): 208-13 (In Persian).
11. Moradi B, Sobhanardakani S, Cheraghi M. Ecological risk of heavy metals in surface soils of urban parks. Iran J of Health and Environ 2018;10(4): 429-42 (In Persian).
12. Hosseini NS, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Heavy metal concentrations in roadside plants (Achillea wilhelmsii and Cardaria draba) and soils along some highways in Hamedan, west of Iran. Environ Sci Pollut Res 2020;27(12): 13301-14. [DOI:10.1007/s11356-020-07874-6] [PMID]
13. Sobhanardakani S, Tizhosh M. Determination of Zn, Pb, Cd and Cu contents in raw milk from Khorram-Abad dairies. J of Food Hygiene 2016;6(2 (22)): 43-50.
14. Sobhanardakani S. Potential health risk assessment of heavy metals via consumption of caviar of Persian sturgeon. Mar Pollut Bull 2017;123(1-2): 34-8. [DOI:10.1016/j.marpolbul.2017.09.033] [PMID]
15. Sobhan Ardakani S. Assessment of Pb and Ni contamination in the topsoil of ring roads' green spaces in the city of Hamadan. Pollution 2018;4(1): 43-51.
16. Grau-Perez M, Zhao J, Pierce B, et al. Urinary metals and leukocyte telomere length in American Indian communities: the strong heart and the strong heart family study. Environ Pollut 2019;246: 311-8. [DOI:10.1016/j.envpol.2018.12.010] [PMID] []
17. Sanchez KA, Foster M, Nieuwenhuijsen MJ, et al. Urban policy interventions to reduce traffic emissions and traffic-related air pollution: Protocol for a systematic evidence map. Environ Int 2020;142: 105826. [DOI:10.1016/j.envint.2020.105826] [PMID]
18. Nikolaeva O, Rozanova M, Karpukhin M. Distribution of traffic-related contaminants in urban topsoils across a highway in Moscow. J Soils Sediments 2017;17(4): 1045-53. [DOI:10.1007/s11368-016-1587-y]
19. Hosseini N, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Expansive herbaceous species as bio-tools for elements detection in the vicinity of major roads of Hamedan, Iran. Int J Sci Environ Technol 2022;19(3): 1611-24. [DOI:10.1007/s13762-021-03183-8]
20. Antoniadis V, Shaheen SM, Levizou E, et al. A critical prospective analysis of the potential toxicity of trace element regulation limits in soils worldwide: Are they protective concerning health risk assessment?-A review. Environ int 2019;127: 819-47. [DOI:10.1016/j.envint.2019.03.039] [PMID]
21. Hosseini NS, Sobhan Ardakani S. Evaluation of the Impact of Traffic Volume on Pollution and Potential Ecological Risk of Zn, Pb, and Ni in Suburban Roadside Soils in Hamedan, Iran. Iran J of Soil Res 2021;35(2): 119-34 (In Persian).
22. Sabet Aghlidi P, Cheraghi M, Lorestani B, et al. Analysis, spatial distribution and ecological risk assessment of arsenic and some heavy metals of agricultural soils, case study: South of Iran. J Environ Health Sci Eng 2020;18(2): 665-76. [DOI:10.1007/s40201-020-00492-x] [PMID] []
23. Hernandez Gonzalez LM, Rivera VA, Phillips CB, et al. Characterization of soil profiles and elemental concentrations reveals deposition of heavy metals and phosphorus in a Chicago-area nature preserve, Gensburg Markham Prairie. J Soils Sediments 2019;19(11): 3817-31. [DOI:10.1007/s11368-019-02315-5]
24. Qin C, Yuan X, Xiong T, et al. Physicochemical properties, metal availability and bacterial community structure in heavy metal-polluted soil remediated by montmorillonite-based amendments. Chemosphere 2020;261: 128010. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2020.128010] [PMID]
25. Soltani-Gerdefaramarzi S, Ghasemi M, Gheysouri M. Pollution, human health risk assessment and spatial distribution of toxic metals in urban soil of Yazd City, Iran. Environ Geochem Health 2021;43(9): 3469-84. [DOI:10.1007/s10653-021-00844-y] [PMID]
26. Roy S, Gupta SK, Prakash J, et al. Ecological and human health risk assessment of heavy metal contamination in road dust in the National Capital Territory (NCT) of Delhi, India. Environ Sci Pollut Res 2019;26(29): 30413-25. [DOI:10.1007/s11356-019-06216-5] [PMID]
27. Ranjbaran S, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Ecological and human health risks assessment of some polychlorinated biphenyls (PCBs) in surface soils of central and southern parts of city of Tehran, Iran. J Environ Health Sci Eng 2021;19(2): 1491-503. [DOI:10.1007/s40201-021-00705-x] [PMID] []
28. Timofeev I, Kosheleva N, Kasimov N. Health risk assessment based on the contents of potentially toxic elements in urban soils of Darkhan, Mongolia. J Environ Manag 2019;242: 279-89. [DOI:10.1016/j.jenvman.2019.04.090] [PMID]
29. Liu P, Hu W, Tian K, et al. Accumulation and ecological risk of heavy metals in soils along the coastal areas of the Bohai Sea and the Yellow Sea: A comparative study of China and South Korea. Environ Int 2020;137: 105519. [DOI:10.1016/j.envint.2020.105519] [PMID]
30. Liu H, Zhang Y, Yang J, et al. Quantitative source apportionment, risk assessment and distribution of heavy metals in agricultural soils from southern Shandong Peninsula of China. Sci Total Environ 2021;767: 144879. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2020.144879] [PMID]
31. Fan P, Lu X, Yu B, et al. Spatial distribution, risk estimation and source apportionment of potentially toxic metal (loid) s in resuspended megacity street dust. Environ Int 2022;160: 107073. [DOI:10.1016/j.envint.2021.107073] [PMID]
32. Habibi H, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Potential Ecological Risk Assessment of Arsenic and Some Heavy Metals in Street Dusts Collected from Industrial, Commercial and Residential Areas of City of Hamedan in 2019 Using the Ecotoxicological Criteria. J Environ Health Sci Eng 2021;8(2): 1-13 (In Persian). [DOI:10.52547/jehe.8.2.117]
33. Bhuiyan MAH, Karmaker SC, Bodrud-Doza M, et al. Enrichment, sources and ecological risk mapping of heavy metals in agricultural soils of dhaka district employing SOM, PMF and GIS methods. Chemosphere 2021;263: 128339. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2020.128339] [PMID]
34. Haghnazar H, Hudson-Edwards KA, Kumar V, et al. Potentially toxic elements contamination in surface sediment and indigenous aquatic macrophytes of the Bahmanshir River, Iran: Appraisal of phytoremediation capability. Chemosphere 2021;285: 131446. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2021.131446] [PMID]
35. Pardakhti A, Zahed F. Pollution Indices and Ecological Risk Assessment for Heavy Metals in Side Soils of Interurban Roads, Iran. J Environ Sci Studies 2018;3(3): 769-81 (In Persian).
36. Behnam V, Gholam Ali Zadeh Ahangar A, Rahmanian M, Bameri A. Evaluation of contamination and spatial variations of Zn, Cu and Ni in arid-zone soils of the Route between Zabol and Zahedan. J Water Soil Conserv 2018;25(5): 201-16 (In Persian).
37. Ghanavati N, Nazarpour A, Babaenejad T. Assessment of the Ecological and Health Risks of Some Heavy Metals in Roadside Soils of Ahvaz, Iran. Sci J School of Public Health and Institute of Public Health Res 2019;16(4): 373-90 (In Persian).
38. Sobhanardakani S. Human health risk assessment of potentially toxic heavy metals in the atmospheric dust of city of Hamedan, west of Iran. Environ Sci Pollut Res 2018;25(28): 28086-93. [DOI:10.1007/s11356-018-2818-0] [PMID]
39. Hosseini NS, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Feasibility of using Achillea wilhelmsii and Cardaria draba for biomonitoring and bioremediation of heavy metals (Zn, Pb and Ni) in the roadside environments. Iran J Health Environ 2021;13(4): 607-20 (In Persian).
40. Sobhanardakani S. Ecological Risk Assessment of Heavy Metals in the Atmospheric Dry Deposition in Hamedan City. J Kermanshah University Med Sci 2018;22(1). [DOI:10.5812/jkums.69642]
41. Davodpour R, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Honeybees (Apis mellifera L.) as a potential bioindicator for detection of toxic and essential elements in the environment (case study: Markazi Province, Iran). Arch Environ Contam Toxicol 2019;77(3): 344-58. [DOI:10.1007/s00244-019-00634-9] [PMID]
42. Fry K, Gillings M, Isley C, et al. Trace element contamination of soil and dust by a New Caledonian ferronickel smelter: Dispersal, enrichment, and human health risk. Environ Pollut 2021;288: 117593. [DOI:10.1016/j.envpol.2021.117593] [PMID]
43. Mohebian M, Sobhanardakani S, Taghavi L, Ghoddousi J. Analysis and potential ecological risk assessment of heavy metals in the surface soils collected from various land uses around Shazand Oil Refinery Complex, Arak, Iran. Arab J Geosci 2021;14(19): 1-16. [DOI:10.1007/s12517-021-08349-9]
44. Habibi H, Sobhanardakani S, Cheraghi M, et al. Analysis, sources and health risk assessment of trace elements in street dust collected from the city of Hamedan, west of Iran. Arab J Geosci 2022;15(2): 1-17. [DOI:10.1007/s12517-022-09460-1]
45. Mohammadi SM, Lorestani B, Sobhan Ardakani S, et al. Source identification and ecological risk assessment of some heavy metals in surface soils collected from the vicinity of Arad-Kouh processing and disposal complex, Tehran, Iran. Environ Sci 2021;19(3): 1-22 (In Persian). [DOI:10.52547/envs.2021.1005]
46. Gujre N, Mitra S, Soni A, et al. Speciation, contamination, ecological and human health risks assessment of heavy metals in soils dumped with municipal solid wastes. Chemosphere 2021;262: 128013. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2020.128013] [PMID]
47. Jafarabadi AR, Bakhtiyari AR, Toosi AS, Jadot C. Spatial distribution, ecological and health risk assessment of heavy metals in marine surface sediments and coastal seawaters of fringing coral reefs of the Persian Gulf, Iran. Chemosphere 2017;185: 1090-111. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2017.07.110] [PMID]
48. Ramazanova E, Lee SH, Lee W. Stochastic risk assessment of urban soils contaminated by heavy metals in Kazakhstan. Sci Total Environ 2021;750: 141535. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2020.141535] [PMID]
49. Bonanno G. Comparative performance of trace element bioaccumulation and biomonitoring in the plant species Typha domingensis, Phragmites australis and Arundo donax. Ecotoxicol Environ Saf 2013;97: 124-30. [DOI:10.1016/j.ecoenv.2013.07.017] [PMID]
50. Galal TM, Shehata HS. Bioaccumulation and translocation of heavy metals by Plantago major L. grown in contaminated soils under the effect of traffic pollution. Ecol Indic 2015;48: 244-51. [DOI:10.1016/j.ecolind.2014.08.013]
51. Lu X, Wang L, Lei K, et al. Contamination assessment of copper, lead, zinc, manganese and nickel in street dust of Baoji, NW China. J Hazard Mater 2009;161(2-3): 1058-62. [DOI:10.1016/j.jhazmat.2008.04.052] [PMID]
52. Tian X, Zhang H, Zhao Y, et al. Transcriptome analysis reveals the molecular mechanism of hepatic metabolism disorder caused by chromium poisoning in chickens. Environ Sci Pollut Res 2018;25(16): 15411-21. [DOI:10.1007/s11356-018-1653-7] [PMID]
53. Devi U, Taki K, Shukla T, et al. Microzonation, ecological risk and attributes of metals in highway road dust traversing through the Kaziranga National Park, Northeast India: implication for confining metal pollution in the national forest. Environ Geochem Health 2019;41(3): 1387-403. [DOI:10.1007/s10653-018-0219-4] [PMID]
54. Lu X, Wang L, Li LY, et al. Multivariate statistical analysis of heavy metals in street dust of Baoji, NW China. J Hazard Mate 2010;173(1-3): 744-9. [DOI:10.1016/j.jhazmat.2009.09.001] [PMID]
55. Zannoni D, Valotto G, Visin F, Rampazzo G. Sources and distribution of tracer elements in road dust: the Venice mainland case of study. J Geochem Explor 2016;166: 64-72. [DOI:10.1016/j.gexplo.2016.04.007]
56. Bourliva A, Kantiranis N, Papadopoulou L, et al. Seasonal and spatial variations of magnetic susceptibility and potentially toxic elements (PTEs) in road dusts of Thessaloniki city, Greece: A one-year monitoring period. Sci Total Environ 2018;639: 417-27. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.05.170] [PMID]
57. Forghani G, Kelm U, Mazinani V. Spatial distribution and chemical partitioning of potentially toxic elements in soils around Khatoon-Abad Cu Smelter, SE Iran. J Geochem Explor 2019;196: 66-80. [DOI:10.1016/j.gexplo.2018.09.012]
58. Ramírez O, de la Campa AMS, Amato F, et al. Physicochemical characterization and sources of the thoracic fraction of road dust in a Latin American megacity. Sci Total Environ 2019;652: 434-46. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.10.214] [PMID]
59. Wang H-Z, Cai L-M, Wang Q-S, et al. A comprehensive exploration of risk assessment and source quantification of potentially toxic elements in road dust: A case study from a large Cu smelter in central China. Catena 2021;196: 104930. [DOI:10.1016/j.catena.2020.104930]
60. Foti L, Dubs F, Gignoux J, et al. Trace element concentrations along a gradient of urban pressure in forest and lawn soils of the Paris region (France). Sci Total Environ 2017;598: 938-48. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2017.04.111] [PMID]
61. Men C, Liu R, Xu F, et al. Pollution characteristics, risk assessment, and source apportionment of heavy metals in road dust in Beijing, China. Sci Total environ 2018;612: 138-47. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2017.08.123] [PMID]
62. De Silva S, Ball AS, Indrapala DV, Reichman SM. Review of the interactions between vehicular emitted potentially toxic elements, roadside soils, and associated biota. Chemosphere 2021;263: 128135. [DOI:10.1016/j.chemosphere.2020.128135] [PMID]
63. Hosseinniaee S, Jafary M, Tavili A, Zare S. Geochemical and ecological assessment of some heavy metals in the soil around the lead and zinc mine in northwestern of Iran. Iran J Health Environ 2021;14(1): 159-72 (In Persian).
64. Mohamadi M, Ghasemi R, Naeimi M. Distribution pattern of heavy metals in roadside Topsoils around the Rasht-Qazvin freeway. J Health 2018;9(3): 249-58 (In Persian). [DOI:10.29252/j.health.9.3.249]
65. Kumar R, Kumar V, Sharma A, et al. Assessment of pollution in roadside soils by using multivariate statistical techniques and contamination indices. SN Appl Sci 2019;1(8): 1-11. [DOI:10.1007/s42452-019-0888-3]
66. Sadeghdoust F, Ghanavati N, Nazarpour A, et al. Hazard, ecological, and human health risk assessment of heavy metals in street dust in Dezful, Iran. Arab J Geosci 2020;13(17): 1-14. [DOI:10.1007/s12517-020-05915-5]
67. Jankowski K, Malinowska E, Ciepiela GA, et al. Lead and cadmium content in grass growing near an expressway. Arch Environ Contam Toxicol 2019;76(1): 66-75 [DOI:10.1007/s00244-018-0565-3] [PMID] []
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
