دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۳-۱۴۰۲ )
جلد ۱۰ شماره ۳ صفحات ۲۴۰-۲۲۱ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Naderi Eshkaftaki M, Mirabbasi R, Nasr Esfahani M A, Fatahi Nafchi R. Temporal and Spatial Analysis of the Groundwater Quality Variations in Faradonbeh Plain and Evaluation of Its Usability for Agricultural Uses During 1991-2019. J Environ Health Eng 2023; 10 (3) :221-240
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-961-fa.html
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-961-fa.html
نادری اشکفتکی محسن، میرعباسی نجف آبادی رسول، نصر اصفهانی محمدعلی، فتاحی نافچی روح الله. تحلیل زمانی و مکانی تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت فرادنبه و ارزیابی قابلیت استفاده از آن در مصارف کشاورزی طی سالهای ۱۳۹۸-۱۳۷۰. مجله مهندسی بهداشت محیط. ۱۴۰۲; ۱۰ (۳) :۲۲۱-۲۴۰
دکتری تخصصی منابع آب، دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
چکیده: (۸۸۶ مشاهده)
زمینه و هدف: امروزه با توجه به محدود بودن منابع آب زیرزمینی و افزایش روزافزون جمعیت و رشد کشاورزی و صنایع، بهرهبرداری بهینه از آبهای زیرزمینی نیازمند توجه بیشتری است. در این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت فرادنبه واقع در استان چهارمحال و بختیاری و قابلیت آن برای استفاده در مصارف کشاورزی پرداخته شده است.
مواد و روش ها: بدینمنظور، از سری زمانی متغیرهای کیفی برداشت شده از 7 ایستگاه نمونه برداری (شامل 6 چاه و یک چشمه) در سطح دشت فرادنبه در طی دوره آماری 29 ساله (1398-1370) استفاده شد. روند تغییرات متغیرهای کیفی آب زیرزمینی این دشت با استفاده از آزمون ناپارامتری مان-کندال اصلاح شده (پس از حذف کامل اثر خودهمبستگی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای هر سری زمانی، شیب خط روند با استفاده از تخمینگر شیب Sen محاسبه شد. به منظور ترسیم نقشههای پهنهبندی متغیرهای کیفی از روش Kriging در محیط نرم افزار Arc GIS استفاده شد. در نهایت، قابلیت استفاده آب زیرزمینی دشت فرادنبه برای مصارف کشاورزی با استفاده از دیاگرام USSL مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: مقایسه نقشههای پهنهبندی متغیرهای کیفی نشان داد که کیفیت آب زیرزمینی این دشت طی سالهای اخیر به خصوص در بخشهای مرکزی دشت کاهش یافته است. همچنین نتایج حاصل از دیاگرام USSL حاکی از کاهش کیفیت آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی میباشد.
نتیجه گیری: با توجه به گسترش اراضی کشاورزی در این دشت، استفاده بیرویه از منابع آب زیرزمینی، کودها و سموم شیمیایی میتواند منابع آبی موجود در منطقه را از نظر کمی و کیفی در معرض تهدیدی جدی قرار دهد. همچنین استفاده از پسابهای صنعتی و شهری برای آبیاری به دلیل ایجاد تغییرات نامطلوب بر خاک و احتمال نشت این آلایندهها به آب زیرزمینی، بخصوص در مناطق مرکزی دشت، میتواند در درازمدت اثرات نامطلوبی را بر چرخه حیات این منطقه داشته باشد.
مواد و روش ها: بدینمنظور، از سری زمانی متغیرهای کیفی برداشت شده از 7 ایستگاه نمونه برداری (شامل 6 چاه و یک چشمه) در سطح دشت فرادنبه در طی دوره آماری 29 ساله (1398-1370) استفاده شد. روند تغییرات متغیرهای کیفی آب زیرزمینی این دشت با استفاده از آزمون ناپارامتری مان-کندال اصلاح شده (پس از حذف کامل اثر خودهمبستگی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای هر سری زمانی، شیب خط روند با استفاده از تخمینگر شیب Sen محاسبه شد. به منظور ترسیم نقشههای پهنهبندی متغیرهای کیفی از روش Kriging در محیط نرم افزار Arc GIS استفاده شد. در نهایت، قابلیت استفاده آب زیرزمینی دشت فرادنبه برای مصارف کشاورزی با استفاده از دیاگرام USSL مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: مقایسه نقشههای پهنهبندی متغیرهای کیفی نشان داد که کیفیت آب زیرزمینی این دشت طی سالهای اخیر به خصوص در بخشهای مرکزی دشت کاهش یافته است. همچنین نتایج حاصل از دیاگرام USSL حاکی از کاهش کیفیت آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی میباشد.
نتیجه گیری: با توجه به گسترش اراضی کشاورزی در این دشت، استفاده بیرویه از منابع آب زیرزمینی، کودها و سموم شیمیایی میتواند منابع آبی موجود در منطقه را از نظر کمی و کیفی در معرض تهدیدی جدی قرار دهد. همچنین استفاده از پسابهای صنعتی و شهری برای آبیاری به دلیل ایجاد تغییرات نامطلوب بر خاک و احتمال نشت این آلایندهها به آب زیرزمینی، بخصوص در مناطق مرکزی دشت، میتواند در درازمدت اثرات نامطلوبی را بر چرخه حیات این منطقه داشته باشد.
فهرست منابع
1. Mahdavi, M. Applied Hydrology, Vol. 2, 2nd Ed, University of Tehran Press. 2009.
2. Ehteshami, M., Aghasi, A. and Rezaei, A. Hashtgerd plain evolution of groundwater potential in the last ten years and its causes, Journal of Environmental Technology. 2002; 13(1), 61- 74.
3. United Nations Development Program (UNDP).Iran Second National Communication to UNFCCC, 212pp. 2010.
4. Malekian, A. and Mirdeshtvan, M. Evaluation of groundwater quality for agricultural purposes based on land analysis (Case study: Hashtgerd plain in Alborz province). Rangeland and Watershed Management, Iranian Journal of Natural Resources. 2015; 4: 820_809. [in Persian]
5. Vadi'i, M., Asghari Moghadam, A. and Nakhaei, M. Evaluation of groundwater quality for agricultural purposes using fuzzy inference model. Iranian Journal of Watershed Science and Engineering. 2015; 31: 77-69. [in Persian]
6. Chen, H., Guo, S., Xu. C. Y., Singh, VP. Historical temporal trends of hydroclimatic variables and runoff response to climate variability and their relevance in water resource management in the Hanjiang basin, Journal of Hydrogeology. 2007; 344 (2): 171-184. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2007.06.034]
7. Sun, Y., Shaozhong, K., Li, F., Zhang, L. Comparison of interpolation methods for depth to groundwater and its temporal and spatial variations in the Minqin oasis of northwest China. Journal of Environmental Modelling & Software. 2009; 24(10), 1163-1170. [DOI:10.1016/j.envsoft.2009.03.009]
8. Wilcox, DL. V. The Quality of Water Irrigation Use, U. S. Department of Agriculture, Bull. 962. Washington D. C 19P. 1948.
9. Mirabbasi,R.,Mazloumzadeh,S.M., Rahnama, M.B. Evaluation of irrigation water quality using fuzzy logic. Research Journal of Environmental Sciences. 2008; 2(5): 340-352. [DOI:10.3923/rjes.2008.340.352]
10. Kammoun, A. Abidi, M. Zairi, M. Hydrochemical characteristics and groundwater quality assessment for irrigation and drinking purposes: a case of Enfidha aquifer system, Tunisia. Environmental Earth Sciences. 2022; 81. Doi: 10.1007/s12665-021-10163-1 [DOI:10.1007/s12665-021-10163-1]
11. Al Saleh, H. Saify, S. Othman, N. Spatial Distribution of Groundwater Quality Parameters in Al_Najaf City Using GIS and Geostatistics Techniques. IOP Conference Sereis: Earth and Environmetal Science, Volume 952, 11th International Conference on Environmet Science and Engineering (ICESE 2021) 9th - 12th September 2021, Vienna, Astria [DOI:10.1088/1755-1315/952/1/012003]
12. Ahmadpour, A., Fijani, A. and Mozaffari, M. Evaluation of groundwater quality for drinking, agricultural and industrial purposes (Case study: Eastern part of Tehran aquifer). 4th International Conference on Development of Materials Engineering Technology, Mining and Geology. July 21, 2021. Tehran Society of Technology Development Management and Engineering. [in Persian]
13. Joghataei, H., Dabiri, R. Moslempour, M. , Attari, M. and Sharifian Attar, R. Investigating the quality of groundwater using the groundwater quality index (GIS and GQI) in Joghtai Plain, Northeast Iran. Human and Environment Quarterly. 2014; 35: 25-17. [in Persian]
14. Hamed, K.H., Rao, A.R. A modified Mann-Kendall trend test for autocorrelated data. Journal of Hydrology 204. 1998; 182-196. [DOI:10.1016/S0022-1694(97)00125-X]
15. Kumar S., Merwade V., Kam J., and Thurner K. Streamflow trends in Indiana: Effects of longterm persistence, precipitation and subsurface drains. Journal of Hydrology. 2009; 374(1-2): 171-183. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2009.06.012]
16. Mirabbasi, R., Ahmadi, F., Jhajharia, D. Comparison of parametric and non-parametric methods for trend identification in groundwater levels in Sirjan plain aquifer, Iran. Hydrology Research. 2020; 51(6): 1455- 1477. [DOI:10.2166/nh.2020.041]
17. AhmadZadeh, S., Beigi, H., Iranipour, R., (2015). Distribution of the total concentration of four low-powered plants in the Borujen-Faradonbeh plain and the effect of irrigation with urban wastewater. Soil research (soil and water sciences). 29:105-116. [in Persian]
18. Khosravi Dehkordi, A., Mirabbasi Najafabadi, R., Samadi Borojni, H. and Ghasemi Dastgerdi, A.R. Evaluation and forecasting of groundwater droughts using GRI index and first- to third-order Markov chain models (Case study: Borujen plain). Journal of Water and Soil Conservation Research. 2018; 2: 136-117. [in Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
