ارزیابی کیفی آبهای سطحی و اولویتبندی عوامل مؤثر در آلودگی این آبها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی Topsis
|
مهدی کماسی* ، سروش شرقی |
استادیار، دکتری مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت اله العظمی بروجردی (ره)، بروجرد، ایران |
|
چکیده: (4272 مشاهده) |
زمینه و هدف: امروزه با رشد صنعت و افزایش جمعیت، منابع آبی با مشکل کمبود جدی مواجه شده است. این کمبود منابع آبی ایجاب میکند در مورد مدیریت در بخش صنعت و کشاورزی تمهیدات ویژهای در نظر گرفته شود. از میان منابع مختلف آبی، آبهای سطحی بیشتر در معرض آلودگی قرار میگیرند. مهمترین آلودهکنندههای این منابع، آلایندههای صنعتی، دترجنتها (گندزداها)، آفتکشها، مواد رادیواکتیو، گرما و غلظت نمکهای محلول هستند.
مواد و روشها: در این مقاله، ابتدا میزان اهمیت هر آلاینده با توجه به اثرات و نتایج آن موردبررسی قرار میگیرد و سپس ارزیابی کیفی آبهای سطحی ازنقطهنظر آلایندههای ذکرشده موردمطالعه قرار میگیرد. بهمنظور ارزیابی میزان اهمیت نسبی این آلایندهها، ابتدا با استفاده از نرمافزار Topsis، اولویتبندی این عوامل بهعنوان یکی از روشهای تحلیل سلسله مراتبی انجامگرفته و سپس با استفاده از مدلسازی روش درخت تصمیم، با استفاده از نرمافزار WEKA، اهمیت هر عامل بررسی و در صورت عدم برآورده شدن میزان حداقل اهمیت، از درخت تصمیم حذف میشوند.
یافتهها: نتایج بدست آمده از تحلیلی فازی Topsis گویای این مهم است که از میان شش آلایندههای موردبررسی در این پژوهش، آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی به ترتیب به میزان 74% و 26% در معرض ریسک آلودگی هستند. از سویی نتایج بدست آمده از درخت سلسله مراتبی در نرمافزار Weka نشان داده است که عامل گرما، نمکهای محلول و آلایندههای صنعتی به ترتیب دارای ضریب تأثیر یا خلوص 1338/0، 0523/0 و 2694/1 میباشند.
نتیجهگیری: آبهای سطحی بهطور نسبی در مقایسه با آبهای زیرزمینی بیشتر در معرض آلودگی قرار میگیرند. همچنین عامل گرما و غلظت نمکهای محلول از کمادراری عوامل و آلایندههای صنعتی از تأثیرگذارترین آلایندهها در آلودگی آبهای سطحی محسوب میشوند.
|
|
واژههای کلیدی: ارزیابی کیفی آبهای سطحی، Topsis، نرمافزار Weka، روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، آلایندههای آب. |
|
متن کامل [PDF 362 kb]
(8035 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1396/3/9 | پذیرش: 1396/3/9 | انتشار: 1396/3/9
|
|
|
|