دوره 7، شماره 3 - ( 2-1399 )
جلد 7 شماره 3 صفحات 337-314 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shojaee Barjoee S, Azimzadeh H, Mosleh Arani A. Evaluation of Individual and Integrated Pollution Indices of Some Heavy Metals in Atmospheric Dust Deposition Around Khak-e-chini, Tile and Ceramic, Sand and Gravel and Glass in Ardakan County Industries in Winter 2018. J Environ Health Eng 2020; 7 (3) :314-337
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-760-fa.html
URL: http://jehe.abzums.ac.ir/article-1-760-fa.html
شجاعی برجوئی سعید، عظیم زاده حمیدرضا، مصلح آرانی اصغر. ارزیابی شاخص‌های آلودگی منفرد و تلفیقی برخی فلزات سنگین در غبار اتمسفری راسب شونده پیرامون صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه شهرستان اردکان در زمستان سال 1397. مجله مهندسی بهداشت محیط. 1399; 7 (3) :314-337
گروه محیط زیست، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده: (2276 مشاهده)
زمینه و هدف: تلاش برای اشتغال زایی در کشورهای در حال توسعه، هم سو با توسعه صنایع، فلزات سنگین به طور پیوسته به محیط زیست انتشار می یابند. این مطالعه با هدف سنجش غلظت فلزات سنگین و ارزیابی سطح آلودگی غبار اطراف تعدادی از صنایع با استفاده از شاخص های اکولوژیکی صورت گرفت.
روش کار: این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی در فصل زمستان با نصب 35 تله غبارگیر در اطراف صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه در شهرستان اردکان انجام شد. با استفاده از دستگاه ICP-MS غلظت فلزات سنگین در غبار اندازه گیری شد. با استفاده از شاخص های فاکتور آلودگی (CF)، شاخص آلودگی (PI)، غنی شدگی (EF)، شاخص آستانه آلودگی (PIT)، قدر مطلق بردار شاخص آلودگی (PIvector)، شاخص آلودگی جدید (PIN)، شاخص آلودگی چند عنصره (MEC)، میانگین وزنی شاخص آلودگی (PIwAvg)، شاخص آلودگی تلفیقی (IPI)، فاکتور مواجهه (ExF) و نسبت میانگین محدوده اثرات میانه (MERMQ) سطح آلودگی غبار مورد ارزیابی و در GIS نسخه 5/10 پهنه بندی شد.
یافته ها: میانگین غلظت فلزات سنگین در غبار به صورت روی (mg/kg 54/3310)> سرب (mg/kg 28/137)> مس (mg/kg 65/63)> نیکل (mg/kg 91/45)> آرسنیک (mg/kg 12/35)> کبالت (mg/kg 73/13)> مولیبدن (mg/kg 40/4) اندازه گیری شد. در کلیه ایستگاه‌های نمونه برداری شاخص CF عناصر سرب، آرسنیک و روی در کلاس آلودگی بسیار بالا و شاخص PI سرب در کلاس آلودگی شدید قرار گرفت. فلز روی در 30 ایستگاه غنی شدگی خیلی بالا را نشان داد. برای کاربری حفاظت محیط زیست، شاخص PIT عنصر روی در کلیه ایستگاه‌های نمونه برداری در کلاس آلودگی خیلی شدید قرار گرفت. همچنین بر اساس شاخص IPI کلیه ایستگاه‌ها در کلاس شدیدا آلوده قرار گرفتند. فلزات سنگین در 32 ایستگاه بر اساس شاخص MERMQ، دارای 76 درصد سمیت و بر اساس شاخص PIN در کلاس آلوده بودند. بیشترین مقادیر شاخص‌های MEC (43/3) و PIvector (93/35) در ایستگاه‌های 1S و 15S، PIwAvg (27/42) در ایستگاه‌های 1S و 12S و ExF (11/117) در ایستگاه 1S به دست آمد.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج پهنه بندی تعدادی از شاخص های آلودگی، جهت باد غالب منطقه نقش مهمی در افزایش غلظت فلزات سنگین در ایستگاه‌های پایین دست صنایع دارد.
روش کار: این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی در فصل زمستان با نصب 35 تله غبارگیر در اطراف صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه در شهرستان اردکان انجام شد. با استفاده از دستگاه ICP-MS غلظت فلزات سنگین در غبار اندازه گیری شد. با استفاده از شاخص های فاکتور آلودگی (CF)، شاخص آلودگی (PI)، غنی شدگی (EF)، شاخص آستانه آلودگی (PIT)، قدر مطلق بردار شاخص آلودگی (PIvector)، شاخص آلودگی جدید (PIN)، شاخص آلودگی چند عنصره (MEC)، میانگین وزنی شاخص آلودگی (PIwAvg)، شاخص آلودگی تلفیقی (IPI)، فاکتور مواجهه (ExF) و نسبت میانگین محدوده اثرات میانه (MERMQ) سطح آلودگی غبار مورد ارزیابی و در GIS نسخه 5/10 پهنه بندی شد.
یافته ها: میانگین غلظت فلزات سنگین در غبار به صورت روی (mg/kg 54/3310)> سرب (mg/kg 28/137)> مس (mg/kg 65/63)> نیکل (mg/kg 91/45)> آرسنیک (mg/kg 12/35)> کبالت (mg/kg 73/13)> مولیبدن (mg/kg 40/4) اندازه گیری شد. در کلیه ایستگاه‌های نمونه برداری شاخص CF عناصر سرب، آرسنیک و روی در کلاس آلودگی بسیار بالا و شاخص PI سرب در کلاس آلودگی شدید قرار گرفت. فلز روی در 30 ایستگاه غنی شدگی خیلی بالا را نشان داد. برای کاربری حفاظت محیط زیست، شاخص PIT عنصر روی در کلیه ایستگاه‌های نمونه برداری در کلاس آلودگی خیلی شدید قرار گرفت. همچنین بر اساس شاخص IPI کلیه ایستگاه‌ها در کلاس شدیدا آلوده قرار گرفتند. فلزات سنگین در 32 ایستگاه بر اساس شاخص MERMQ، دارای 76 درصد سمیت و بر اساس شاخص PIN در کلاس آلوده بودند. بیشترین مقادیر شاخص‌های MEC (43/3) و PIvector (93/35) در ایستگاه‌های 1S و 15S، PIwAvg (27/42) در ایستگاه‌های 1S و 12S و ExF (11/117) در ایستگاه 1S به دست آمد.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج پهنه بندی تعدادی از شاخص های آلودگی، جهت باد غالب منطقه نقش مهمی در افزایش غلظت فلزات سنگین در ایستگاه‌های پایین دست صنایع دارد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
